Görme Nasıl Meydana Gelir?

Gözümüz optik bir araç gibidir. Göz kornea ve lensinden geçerek göze giren ışınlar sarı nokta üzerinde görüntü oluşturur. Giren ışığın miktarını iris düzenler. Işığa göre göz bebeği küçülür ya da büyür.

Göz merceği de incelip kalınlaşarak, yani uyum yaparak cisimlerin görüntülerinin tam fovea üzerine düşmesini sağlar.

Foveada oluşan görüntü görme hücrelerinde sinir enerjisine çevrilir. Sinirler yoluyla bu enerji beyne gider. Duyu merkezinde görme ve üç boyutlu algısı (görme olayı) meydana gelir.

İki gözle bakıp tek ve üç boyutlu (binoküler görme) olarak görüntüyü algılamamız nasıl gerçekleşiyor?

Çevremizdeki fiziksel dünyayı gözlerimizle algılarız. İki gözün, birbirinden hafifçe farklı açılarda algıladığı aynı nesneye ait olan iki farklı görüntü beyine gönderilerek burada tek bir algıya dönüştürülür. Böylece o nesneyi tek bir görüntü olarak algılarız, ancak iki gözle elde ettiğimiz bu algının, tek gözle elde edilen bir görüntüden farkları vardır. Bu “binoküler” görüntü, farklı iki açıdan alınan görüntülerin bir tür sentezi olduğundan dolayı bize nesneyi derinlikli, yani 3-boyutlu olarak algılama olanağı da sunar.

Halbuki tek bir gözün elde ettiği görüntüde bu derinlik hissi olmaz. Yani binoküler görme, beyinde gerçekleşen bir işlemin sonucu oluşur. Sonuçta görme duyusu, tek başına gözün değil, iki gözle birlikte beynin üst merkezlerinin bir arada gerçekleştirdiği bir işlemdir.

Binoküler görmeyi sağlayan hücre grupları beynin oksipital korteks denen özel bir bölgesinde yer alır.

Buradaki hücreler görmenin renk görme, şekil algılama, hareket algılama gibi farklı yönleri ile ilgili ihtisaslaşmış özel gruplar oluştururlar ve ihtiyaç duydukları bilgileri her iki gözden birden alırlar. Bu hücrelerin, dolayısı ile binoküler görmenin gelişimi doğumdan sonra başlar ve yaklaşık 10-12 yaşlarına kadar devam eder. Bu gelişim süreci içinde bu hücrelerin sağlıklı biçimde gelişebilmelerinin tek bir ana koşulu vardır, o da gözlerden beyne sürekli olarak kaliteli, net ve tek bir görüntü gönderilmesidir.

Eğer gözlerden birinde veya her ikisinde, retinaya görüntünün ulaşmasını engelleyen fiziksel bir engel varsa (örn. doğumsal katarakt),eğer gözlerden biri veya her ikisinde görüntü bulanık ise (yüksek dereceli görme kusurları) veya gözler tek ve aynı nesnenin görüntüsünü gönderemiyorlarsa (şaşılık varsa) bu durumda beyinde gelişimi için ilgili gözden gelen sinyallere muhtaç olan hücre gruplarının gelişmesi yavaşlayacak, hatta duracaktır. Bu durumda da tek bir göz veya her iki gözün görme kapasiteleri düşecek, binoküler görme özellikleri, başta derinlik hissi olmak üzere kaybolacaktır.

Binoküler Görme Anormalliklerinde Şikayetler

• - Çift görme (Diplopi),
• - Baş ağrısı,
• - Göz ağrısı,
• - Bulanık görme.

Çift görme neden olur?

Çift görme, tek bir nesneyi birden fazla kez görme hissidir. Bu durum genellikle gözlerin birbirleriyle uyumsuz olduğu durumlarda ortaya çıkar. Çift görme birden fazla nedene bağlı olabilir:

1-Göz kaslarının problemleri: Göz kasları, göz küresinin hareketlerini kontrol eder. Göz kasları arasındaki dengesizlik veya hasar, çift görme hissine neden olabilir.

2-Şaşılık: Gözlerden biri normal konumundan sapar ve başka bir yöne bakar. Bu durum, beynin iki farklı görüntüyü birleştirme yeteneğini bozar ve çift görme hissi yaratır.

3-Refraksiyon hataları: Refraksiyon hataları, gözlerin odaklama yeteneğini etkileyen bir dizi sorunlu durum içerir. Astigmatizma, miyopi ve hipermetropi gibi sorunlar, gözlerin odaklama yeteneğinde bozulmaya neden olur ve sonuçta çift görme hissi yaratabilir.

4-Sinir sistemi problemleri: Beynin veya sinir sisteminin diğer bölgelerindeki hasar veya rahatsızlıklar, çift görme hissine neden olabilir. Bunun nedeni, beyin tarafından iki farklı görüntünün yanlış bir şekilde birleştirilmesidir.

Çift görme, bir gözde veya her iki gözde de olabilir ve görüntülerin üst üste binmesi veya ayrıştırılması şeklinde ortaya çıkabilir. Bu nedenle, çift görme hissi yaşayan kişilerin bir göz doktoruna başvurması önerilir.